۱۳۹۲ آذر ۱۸, دوشنبه

رقابت جمهوری اسلامی و عربستان سعودی در مناقشات خاورمیانه

جمهوری اسلامی و قدرت‌های جهانی پس از یک دهه مذاکره سرانجام در روز سوم آذرماه سالجاری در ژنو به توافقی رسیدند که بر مبنای آن قسمتی از برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی متوقف و در برابر بخشی از تحریم‌های بین‌المللی علیه آنها رفع می‌شود. 
این اولین قدم در بازگشت جمهوری اسلامی به عرصه مشارکت در سیاست جهانی است وبه موازات آن نشانه های از تصمیم آمریکا مبنی بر تغییر سیاست خارجی خود در خاورمیانه نیز مشاهده می شود زیرا پس از درگیری نظامی بلندمدت آمریکا در عراق و افغانستان ، مشارکت دولت اوباما در سقوط معمر قذافی در لیبی و اتهاماتی که به خاطر واکنش مبهم و نامشخص کاخ سفید در مورد حوادث مصر و سوریه مطرح شد، این توافق موقت هسته ای با جمهوری اسلامی ، نخستین حرکتی است که نشان می‌دهد باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا قصد دارد که سیاست خارجی خود را در خاورمیانه تغییر دهد و پس از مدت‌ها، دولت آمریکا تمایل دارد که در سیاست خارجی خود دست به ریسک بزند.
در همین حال روابط عربستان سعودی با آمریکا مدتی است که دچار ضعف شده است که از دلایل آن می‌توان به ناراحتی و عصبانیت عربستان سعودی از موضع آمریکا در مورد اخوان المسلمین در مصر و بحران سوریه، همچنین نگرانی در مورد هرگونه معامله با جمهوری اسلامی و مذاکرات پنهانی با آنها به عنوان یک کشور شیعه، اشاره کرد.
از زمان ظهور بهار عربی، عربستان سعودی وبرخی ازکشورهای عربی برای بدتر کردن شکاف فرقه‌ای بین شیعه و سنی، به شدت موضع گیری کرده اند . آنها برای نگه داشتن حکومت سنی در بحرین و حمایت و پشتیبانی از مبارزان شورشی در سوریه علیه حکومت بشار اسد، پول های زیادی خرج کرده اند.
عربستان سعودی و شورای همکاری خلیج فارس که بخش اعظم جمعیت آنها سنی‌مذهب‌ هستند، ازافزایش قدرت یک کشور شیعه در منطقه با زیر ساخت های هسته ای و داشتن ارتباط نزدیک با سایر شیعیان درکشورهای عربی بسیار نگران هستند . 
از این رو شاهد افزایش تنش‌ها و خشونت‌های فرقه ای بین شیعه و سنی که نتیجه رقابت پنهان و آشکار فی مابین جمهوری اسلامی و عربستان در منطقه است می باشیم .این اختلافات، نه تنها در عراق و یمن ،‌ بلکه در بحرین و تنش‌های فرقه‌ای لبنان نیز در حال افزایش است. 
لذا حل بحران سوریه، طبیعتا به کاهش این اختلافات منجر خواهد شد و در همین راستا باتوجه به شواهد تغییر سیاست خارجی آمریکا در منطقه خاورمیانه به منظور نزدیک شدن به جمهوری اسلامی و استفاده از نفوذ آن برای پایان دادن به این بحران فراگیر ، می تواند منجربه افزایش قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی و همچنین نارضایتی دو چندان عربستان سعودی و سایر شیوخ عرب منطقه گردد . 
ازاین رو ترکی الفیصل، شاهزاده سعودی و رئیس پیشین سازمان اطلاعات عربستان سعودی، در نشستی درباره امنیت خاورمیانه در منامه، پایتخت بحرین، گفت که :جمهوری اسلامی در منطقه خلیج فارس واقع شده است و هر "عملیات نظامی‌" بر تمامی کشورهای این منطقه تاثیرگذار است. وی همچنین پیشنهاد کرده است که مذاکرات با جمهوری اسلامی تنها محدود به گروه ۱+۵ نباشد.»
این شاهزاده عربستانی پیش‌بینی کرده بود که مذاکرات هسته‌ای با ایران سالها طول خواهد کشید و در این سالها جمهوری اسلامی و اسرائيل توانایی‌های هسته‌ای خود را گسترش خواهند داد ،
از این رو  نه تنها عربستان سعودی، بلکه همه کشورهای حوزه خلیج فارس باید همه گزینه‌ها را در نظر بگیرند، از جمله گزینه داشتن سلاح اتمی را. ما باید تصمیم بگیریم، کدام راه را می‌خواهیم برویم و آن را تا آخر برویم. اگر ایران صاحب سلاح اتمی شود، گسترش این سلاح به هنجار تبدیل می‌شود.



Read more